حداقل محصول پذیرفتنی (Minimum Viable Product – MVP) یک اصطلاح استارتاپی است که به محصول اولیه و ساده یک پروژه اطلاق می گردد. MVP صرفاً شامل ویژگیهای اصلی محصول می باشد و برای ارزیابی و اعتبارسنجی ایدههای استارتاپی طراحی می شود.
MVP ها میتوانند به شکل نمونه های اولیه، ویدیوهای معرفی، صفحات فرود و حتی ایمیل های ساده باشند.
اریک ریس (Eric Ries) این مفهوم را در کتاب تأثیرگذار خود استارتاپ ناب (The Lean Startup) شرح داده است.
او در این کتاب کارآفرینان را تشویق میکند تا با رویکردی مقرون به صرفه و مبتنی بر داده ها و بازخورد های مرحله به مرحله، فرآیند توسعه محصول را پیش ببرند.
گاهی MVP به کسب وکاری کامل منجر نمی شود؛ بسیاری از کارآفرینان بر اساس اطلاعات به دست آمده از MVP، ایدههای خود را رها میکنند. در مقابل، اگر باز خوردها مثبت باشد، میتوانند MVP را به یک کسب و کار کامل تبدیل کنند.
طراحی MVP به کارآفرینان این امکان را میدهد که پیش از سرمایه گذاریهای سنگین، دریابند که آیا محصولشان با استقبال مواجه خواهد شد یا خیر.
به عنوان مثال، به جای پرداخت هزینه بالا برای ساخت یک اپلیکیشن، میتوانید ابتدا یک ویدیو MVP بسازید که قابلیتها و شکل کلی اپلیکیشن را به تصویر بکشد و با این روش علاقه مشتریان بالقوه را بسنجید.
روشهای مختلفی برای ساخت MVP وجود دارد و هر کسب و کار باید متناسب با نیاز خود نوع مناسب آن را انتخاب کند؛ از ویدیوهای کوتاه گرفته تا نمونه های اولیه که برای جمع آوری دادههای ضروری و اولیه به کار می روند.
انواع حداقل محصول پذیرفتنی MVP
بسته به مرحله ای که کسب و کار در آن قرار دارد، می توان از دو نوع MVP استفاده کرد: دقت پایین و با دقت بالا.
منظور از دقت (Fidelity)، میزان شباهت محصول به نسخه نهایی آن است.
آری گینزبرگ (Ari Ginsberg) ، استاد کسب و کار دانشگاه نیویورک، توضیح میدهد که هرچه دقت بیشتر باشد، محصول به نسخه نهایی خود نزدیک تر است.
کارآفرینان تازه کار معمولاً از MVP های با دقت پایین استفاده میکنند که هزینه کمتری دارند و به آنها یک دید کلی نسبت به ایده شان می دهد.
از سوی دیگر، MVP های با دقت بالا نیازمند سرمایه گذاری بیشتری هستند اما اطلاعات دقیق تری را برای کسب و کارهای در حال رشد فراهم میکنند.
نمونه های MVP با دقت پایین
– MVP صفحه فرود:
به جای ساخت یک نرم افزار یا اپلیکیشن کامل، ابتدا یک صفحه فرود طراحی کنید که ویژگیهای کلیدی محصول را معرفی میکند.
میتوانید از طریق این صفحه، ایمیلهای مشتریان علاقه مند را جمع آوری کرده و باز خورد اولیه بگیرید.
بازاریا بی MVP :
با استفاده از شبکه های اجتماعی میتوانید به صورت رایگان مخاطبان خود را شناسایی و با آنها ارتباط برقرار کنید.
برای مثال، میتوانید یک حساب کاربری در اینستاگرام ایجاد کرده که محصول فرضی شما را معرفی کند.
سپس، با اینفلوئنسرها ارتباط بگیرید و واکنش آنها نسبت به ایده تان را بررسی کنید و حتی از آنها بخواهید این ایده را با دنبال کنندگان خود به اشتراک بگذارند.
MVP ویدیوی توضیحی:
ساخت ویدیویی که مزایای محصول شما را نشان دهد، میتواند به جذب توجه مخاطبان کمک کند. این ویدیو را میتوانید در یوتیوب منتشر کنید و از طریق شبکههای اجتماعی به دست مشتریان بالقوه برسانید.
بسته به بودجه و اهداف تحقیقاتی تان، میتوانید نسخه ی اولیه ای از مفهوم محصول یا صرفاً ایده آن را نمایش دهید.
از طریق نظرات کاربران بازخورد بگیرید تا بدانید محصول باید به کدام سمت حرکت کند.
MVP ایمیلی:
میتوانید از MVP برای آزمودن ویژگیهای جدید نیز استفاده کنید، به ویژه اگر پیش از این یک جامعه مخاطب داشته باشید.
این روش معمولاً در مراحل پیشرفته تر کسب و کار به کار میرود.
برای مثال، میتوانید ایمیلی به کاربران اولیه ارسال کرده و بازخورد آنها را درباره ویژگیهای جدید جمع آوری کنید.
انواع MVP با دقت بالا:
MVP تک ویژگی:
این نوع MVP فقط شامل ویژگی اصلی محصول است تا واکنش مخاطبان را بررسی کند؛ برای نمونه، یک اپلیکیشن مدیریت وظایف و برنامه ها که تنها فهرست کارها را ایجاد میکند.
در ادامه، میتوان فراتر از این ویژگی اولیه رفت و قابلیتهای بیشتری به محصول افزود.
MVP “جادوگر اوز”:
اکثر اپلیکیشنها دارای سطحی از خودکارسازی هستند که به زمان و هزینه برای توسعه نیاز دارد.
در این روش میتوانید یک صفحه فرود طراحی کنید که نرم افزاری خودکار را تبلیغ میکند، اما به طور موقت عملیات آن را دستی انجام دهید.
بهعنوان مثال، فرص کنید اپلیکیشنی راه اندازی کرده اید که کاربران را به رستورانها متصل می کند اما در مرحله MVP خودتان انتخاب ها و سفارش ها را به صورت دستی انجام می دهید در این صورت مخاطبتان نیز فکر میکند که این انتخاب اتوماتیک انجام شده است در عین حال شما هزینه زیادی هم برای توسعه نرم افزار نکرده اید!
MVP Crowdfunding:
با استفاده از کراود فاندینگ، میتوانید پیش فروش محصول خود را انجام داده و همزمان تأمین مالی استارتاپ را نیز انجام بدهید.
MVP کراود فاندینگ معمولاً شامل یک نمونه اولیه، ویدیوی معرفی، یا طراحی بصری است که محصول مورد نظر شما را نشان می دهد.
توجه داشته باشید که MVP ها می توانند از هر پلتفرم یا روشی بهره برداری کنند؛ کارآفرینان می توانند از هر منبعی که در اختیار دارند استفاده کنند، به شرط آنکه به اصول مقرون به صرفه بودن MVP پایبند باشند.
نمونههایی از حداقل محصول پذیرفتنی (MVP)
بسیاری از برندهای بزرگ جهانی، که امروزه در عرصه کسب و کارهای دیجیتال و تکنولوژی پیشرو هستند، از طریق شروع های کوچک و با استفاده از حداقل محصول پذیرفتنی (MVP) توانستند مسیر موفقیت را طی کنند.
نمونههای بارز این برندها شامل Airbnb و Dropbox میباشند.
Airbnb در سال ۲۰۲۱ به درآمدی حدود ۶ میلیارد دلار رسید و بیش از ۶ میلیون فهرست فعال اقامتگاه داشت.
اما این شرکت در ابتدا تنها با یک MVP ساده آغاز به کار کرد: آپارتمان شخصی مؤسسانش در سان فرانسیسکو!
آنها به جای سرمایه گذاری سنگین روی توسعه یک پلتفرم پیچیده، تنها یک واحد مسکونی را در Craigslist تبلیغ کردند.
پس از انجام چندین رزرو موفقیت آمیز، این تجربه به عنوان اعتبارسنجی ایده ی آنها عمل کرد و انگیزه لازم برای ادامه مسیر و توسعهی پلتفرم فراهم شد.
Dropbox نیز با استفاده از یک MVP بسیار ساده به موفقیت رسید.
در سال ۲۰۰۸، درو هوستون (Drew Houston) بنیان گذار Dropbox، یک ویدیو چهار دقیقه ای در یوتیوب منتشر کرد که در آن توضیح میداد چگونه نرم افزار Dropbox کار میکند و چه قابلیتهایی دارد.
این ویدیو، که تنها یک نمای کلی از محصول نهایی بود، به طور مؤثری به جذب کاربران اولیه کمک کرد.
علیرغم این که نرم افزار در آن زمان آماده پذیرش حجم زیادی از کاربران نبود، همین ویدیوی ساده باعث شد تا لیست انتظار نسخه بتا از ۵ هزار به ۷۵ هزار نفر در عرض یک شب افزایش یابد.
این موضوع نشان داد که این محصول در حال توسعه، به طور بالقوه یک بازار هدف گسترده دارد.
مراحل ساخت MVP
1.انجام تحقیقات بازار
بیش از ۴۰ درصد از استارتاپ ها به دلیل تحلیل اشتباه تقاضا شکست میخورند.
حتی اگر ایده ای داشته باشید که به طور معقولی مشکل خاصی را حل می کند، ممکن است مصرف کنندگان تمایلی به پرداخت هزینه برای آن نداشته باشند.
قبل از ساخت MVP، ابتدا باید بازار هدف خود را شناسایی کنید.
استفاده از نظرسنجیها یا گروه های متمرکز می تواند به شما کمک کند تا نیازهای دقیق مخاطبان خود را درک کنید.
بررسی کنید که رقبا در این حوزه چه فعالیت هایی دارند و از این اطلاعات به عنوان شالوده ای برای ساخت MVP خود استفاده نمایید.
۲) تعریف دقیق مشکل و راه حل شما
یک محصول باید راه حلی قابل قبول و کاربردی برای یک مشکل واقعی ارائه دهد.
پیش از طراحی MVP، ابتدا باید مشکل اصلی که قصد دارید آن را حل کنید به وضوح تعریف کنید.
سؤالات زیر میتوانند به شما در این زمینه کمک کنند:
– مشکل اصلی چیست؟
– این مشکل چگونه بر زندگی و نیازهای مخاطبان هدف تأثیر می گذارد؟
– آیا مخاطبان حاضرند برای حل یا کاهش این مشکل هزینه ای بپردازند؟
– محصول شما چه راه حل هایی ارائه میدهد؟
– محصول شما چگونه به ارزش آفرینی برای زندگی مخاطبان کمک می کند؟
در ادامه، می توانید یک بیانیه ارزش پیشنهادی (Value Proposition) ایجاد کنید که ارزش محصول شما را به طور مختصر و مؤثر بیان کند.
بهعنوان مثال،شرکت نرم افزاری Slack قول میدهد که «زندگی کاری را ساده تر، لذت بخش تر و کارآمد تر کند.» شعار کمک می کند تا دلیل وجودی محصول شما شفاف شود و بتوانید MVP خود را بر اساس آن شکل دهید.
۳) شناسایی ویژگی اصلی
بهجای راه اندازی محصولی با مجموعه ای از ویژگی های اضافی، باید بر روی ویژگی اصلی و ضروری تمرکز کنید.
محصول شما دقیقاً چه نیازی را باید برطرف کند؟
برای مثال، یک اپلیکیشن مدیریت شبکه های اجتماعی ممکن است از ویژگی هایی مانند پشتیبانی ۲۴/۷ یا سیستم تیکتینگ هوش مصنوعی بهره مند شود، اما MVP آن باید تنها بر روی ویژگی اصلی مدیریت شبکه های اجتماعی متمرکز باشد.
برای شروع، فهرستی از ویژگیهای ضروری و غیرضروری ایجاد کنید و سپس تنها بر روی ویژگیهایی که برای MVP شما ضروری هستند، تمرکز کنید.
ما به شما توصیه میکنیم که فهرست ویژگی های محصول را به نصف برسانید و این فرآیند را دو بار دیگر تکرار کنید.
۴) ساخت MVP
در مراحل ابتدایی توسعه یک ایده محصول، با یک MVP کم دقت شروع کنید تا بتوانید هزینه ها را کاهش دهید و همزمان بازخوردهای اولیه را جمعآوری کنید.
MVPهای با دقت بالا زمانی مناسب هستند که استارتاپ شما دادههای کافی جمع آوری کرده باشد و این دادهها برای سرمایه گذاری در نمونههای اولیه یا نرم افزارهای عملیاتی توجیه پذیر باشند.
برای انتخاب نوع مناسب MVP، به موارد زیر توجه کنید:
– چگونه میتوانم بهترین نمایش از ویژگی اصلی ایده خود ارائه دهم؟
– برای چه میزان سرمایه گذاری برای ساخت MVP آمادهام؟
– مخاطبان من به چه نوع MVPی واکنش نشان میدهند؟
– چگونه میتوانم به بهترین شکل با مخاطبانم ارتباط برقرار کنم؟
بهعنوان مثال، اگر ایده شما شامل اصطلاحات فنی پیچیده است، یک ویدیوی توضیحی میتواند به مشتریان کمک کند تا محصول شما را بهتر درک کنند.
یا اگر مخاطبان شما به طور گسترده در شبکههای اجتماعی فعال هستند، احتمالا باید از یک MVP بازاریابی برای جذب آنها استفاده کنید.
۵) راه اندازی MVP، ارزیابی و به روزرسانی
پس از راه اندازی MVP، باید تلاش کنید تا هرچه بیشتر کاربران با آن تعامل داشته باشند.
هر چه تعداد کاربران بیشتر باشد، اطلاعات و بازخوردهای بیشتری جمع آوری میشود که میتواند به بهبود ایده شما و نسخه های بعدی MVP کمک کند.
اگر MVP شما بازخورد مثبت زیادی دریافت کرد، میتوانید آن را از وضعیت کم دقت به وضعیت با دقت بالا ارتقا دهید.
بهعنوان مثال، اگر یک ویدیوی نمایشی هزاران نفر را به فهرست ایمیل شما جذب کرد، میتوانید به مرحله بعدی بروید و با ایجاد یک نمونه اولیه با ویژگیهای بیشتر، نسخه اولیه محصول خود را ارائه دهید.
در اکثر اوقات کارآفرینان ویژگی های اضافی یک استارتاپ را به تدریج و بر اساس بازخوردهای دریافتی اضافه کنند.
منابع : +