بازاریابی به عنوان یک فعالیت مدیریتی و انضباطی علمی، موضوع تغییرات اساسی در طول بیست سال گذشته بوده است. بسیاری از محققان و شاغلین موافقند که برخی از اصول بازاریابی قدیمی کمرنگ شدهاند در حالی که روشهای بازاریابی انبوه که در دهههای ۶۰ و ۷۰ مشهور بودهاند تأثیر گذشته را ندارند. گسترش رسانهها، جهانی شدن بازارها و ظهور نسل جدیدی از تکنولوژیهای ارتباطی و اطلاعاتی _که اینترنت مشهورترین آنهاست_ قوانین بازاریابی و پویایی بازار را با تضعیف موقعیت رقابتی مشترک تغییر میدهد و فرصتها و توانمندیهای جدید بسیاری را در اختیار افراد قرار می دهند. در پرتو این پیشرفتها، بحثهای قدیمی بر سر نیاز به جهتیابی بازاریابی جدید شتاب جدیدی بدست آورده است. در محیط در حال تغییر بازار نقش اینترنت و مخصوصاً پیشرفتهای عصر وب ۰/۲ نقش رسانههای اجتماعی بسیار حیاتی است.
وب ۰/۲ یا رسانههای اجتماعی چیستند؟
اصطلاح وب ۰/۲ و رسانههای اجتماعی اصطلاحات جدیدی در واژگان بازاریابی و اینترنت هستند و هیچگونه توافق عامی بر سر معنی آنها وجود ندارد. تیم اوریلی در ۲۰۰۵ اصطلاح وب ۰/۲ را به عنوان مرحلۀ بعدی در انقلاب اینترنت با اشاره به آن به عنوان مجموعۀ عظیمی از اپلیکشنهای آنلاینی که ویژگیهای مشترکی دارند عمومی ساخت. ماهیت نسبتاً مبهم اصطلاح وب ۰/۲ منجر به تعریف جدیدی از آن شد. وب ۰/۲ مجموعهای از ویژگیهای اقتصادی، اجتماعی و تکنولوژیکی است که روی هم رفته اساس نسل بعدی اینترنت را شکل میدهند. نسلی با محیط پختهتر و متمایزتری که مشخصۀ بارز آن شرکت کاربران آزادی و تأثیرات شبکهای است.
معنای اصطلاح رسانههای اجتماعی با معنای وب ۰/۲ بسیار متفاوت است؛ اگرچه این دو به جای هم نیز به کار میروند. طبق دیکشنری آنلاین ویکیپدیا، رسانههای اجتماعی رسانههایی هستند که برای انتشار از طریق تعاملات اجتماعی طراحی شدهاند که با استفاده از تفکیکهای انتشار قابل دسترس و مقیاسپذیر شکل گرفتهاند. رسانههای اجتماعی از نیازهای انسانی برای تعاملات اجتماعی با استفاده از تکنولوژیهای اینترنتی و وب وابسته حمایت میکند.
رسانههای اجتماعی: یک فرصت استراتژیک برای بازاریابان
رسانههای اجتماعی مشتریان را پیشرفتهتر میکند و به آنها کمک میکنند تاکتیکهای جدید را در جستوجو، ارزیابی، انتخاب و خرید کالاها و خدمات به کار گیرند. تحقیق اخیر ویژگیهای رفتاری مشتریان جدیدی را روشن ساخت که در استفاده از رسانه های گروهی ریشه دارد. برای مثال تقاضا برای محصولات سفارشی و تمایل مشتریان برای شرکت فعالانه در فرآیند ساخت محصولات رو به افزایش است.
علاوه بر اینها، فشار رقابتی و تشخیص بازاریان مبنی بر اینکه آنها مجبورند در برخی فضاهای رسانههای اجتماعی تحت کنترل مشتریان کنترل داشته باشند. بسیاری از تجارتها را بر این داشته که در رسانههای اجتماعی موجود سرمایهگذاری کنند یا برنامههایی تدارک ببینند تا فعالیتهای بازاریابی را در این حوزه در آینده نزدیک به نمایش گذارند.
منبع: فصلنامۀ ایدههای نو در علوم فناوری
نویسنده: مهدی نژادفرحانی