تبلیغات گمراه کننده به تبلیغاتی اطلاق می شود که اطلاعات نادرست و غیر واقعی را به مخاطب عرضه کند، یا عمدا مصرف کنندگان را در مورد ارزیابی کالا منحرف نماید. گمراهی هنگامی اتفاق می افتد که مصرف کنندگان به علت مواجه شدن با تبلیغات، عقاید غلطی در خصوص محصول، مزایا و جنبه های مختلف آن به دست می آورند.
حکایت
روزی ببر و شیر در کنار برکه ای در حال نوشیدن آن بودند ببر رو کرد به شیر و گفت «تو چرا این قدر دیوانه وار نعره می زنی» شیر در حالی که چشمانش برق می زد به ببر گفت: این نوع نعره زدن دیوانه وار نیست بلکه نوعی تبلیغ هم می کنم، خرگوشی دزدکی به حرف های آن ها گوش می داد. پس از شنیدن حرف شیر، دوان دوان به خانه برگشت . باخود فکر کرد که فکر شیر را به کار ببندد و نعره بکشد. اما نعره او شبیه جیغ بود. روباهی صدای این جیغ را شنید به خانه او حمله کرد و او را بلعید.
پند اخلاقی
قبل از اینکه تبلیغ یک کالا را بکنی، یادت باشد کالا را داشته باشی.
در فرایند تبلیغ یا بازاریابی عنصر تبلیغ باید از سلامت کلامی و تصویری برخوردار باشد به مخاطب دروغ گفته نشود و قصد فریب وی مورد نظر نباشد.
تبلیغات گمراه کننده چیست؟
تبلیغات گمراه کننده به تبلیغاتی اطلاق می شود که اطلاعات نادرست و غیر واقعی را به مخاطب عرضه می کند یا عمدا مصرف کنندگان را در مورد ارزیابی کالا منحرف می نماید.
گمراهی هنگامی اتفاق می افتد که مصرف کنندگان به علت مواجه شدن با تبلیغات، عقاید غلطی در خصوص محصول، مزایا و جنبه های مختلف آن به دست آورند.
نمونه های تبلیغات گمراه کننده
هنگامی که در تبلیغ یک نوع ماکارانی از کیفیت پخت آن صحبت می کنیم چنان که کالای مزبور فاقد آن کیفیت باشد، ممکن است که موفق شویم مشتری را جهت خرید کالای شرکتمان اغوا کنیم ولی آیا فردا اغوا شده مجددا جهت خرید کالای ما اقدام خواهد کرد؟ آیا این فرد، کالای مزبور را برای دیگران تبلیغ خواهد کرد، یا این که مشتریان بالقوه محصول ما را نیز از خرید منصرف خواهد نمود؟
در سال 1990 شرکت «ولوو» در یک آگهی تبلیغاتی یک دستگاه اتومبیل ساخت کارخانجات خود را در کنار اتومبیل رقبا قرارا داده بود که روی آن اتومبیل ها سنگ بزرگی سقوط می نمود و اتومبیل ولوو سالم می ماند و سایر اتومبیل ها از بین می رفتند. این تبلیغ با اعتراض زیادی مواجه شد زیرا به نوعی تبلیغ گمراه کننده بود.
در این تبلیغ سقف اتومبیل های رقیب با تغییراتی ضعیف شده بود و سقف ماشین ولوو ای که در این تبلیغ نمایش داده می شد از نظر قدرت همان اتومبیل «ولو»ای نبود که در بازار به مشتریان و خریداران عرضه می شود.
شرکت ولوو پس از پخش آگهی آن را متوقف کرد و پیامی حاکی از عذرخواهی در دو مجله آمریکایی نیز منتشر نمود و به شرکت تبلیغاتی ساخت اگهی مزبور نیز اعتراض کرد.
بزرگ نمایی، غلو، اظهار مطالب غیر واقعی در مورد کالا، تماما در زمره تبلیغات گمراه کننده قرار دارد که باید به شدت از آن پرهیز کرد. شاید با این نوع تبلیغات بتوان یک بار خریدر را وادار به خرید کرد ولی نمی توان او را به عنوان مشتری دائمی حفظ نمود.
بنابراین کارشناس تبلیغ باید دقت کند تا بی جهت مخاطب را به انحراف نکشاند. زیرا به محض این که مخاطب دست او را بخواند حتی اگر شرکت دست از عمل ناصواب خود برداشته باشد، تغییر نگرش افراد بسیار دشوار است.
در برخی از برنامه های تبلیغاتی کشور که شمار آن اندک نیست، اظهاراتی عنوان می شود که بسیار جذاب است اما خریدار پس از خرید کالای مربوطه در می باید که آنچه در تبلیغ گفته شده، در سطح حرف بود ه است که لطمه های آن بعضا جبران ناپذیری است.
تبلیغات غیر مسئولانه
تبلیغات غیر مسئولانه نیز از عوامل بسیار منفی تاثیر گذار بر فرایند فروش است. تبلیغ اگر مخدوش باشد و به باور مخاطب لطمه زند و او سلب اطمینان نماید تبلیغ غیر مسئولانه است. و رفتار غیر مسئولانه را تشویق نموده یا اعمال گروهی از افراد را به طرزی غیر مسئولانه به نمایش می گذارد. استفاده نامناسب از افراد در تبلیغات و آزار روحی بخشی از افراد جامعه یا اشخاصی خاص نیز در زمره تبلیغات غیر مسئولانه محسوب می شود.
فریب افکار عمومی، توهین به شعور مخاطب، نشان دادن صحنه های غیر اخلاقی، نادیده گرفتن فرهنگ عمومی جامعه، استفاده از هر وسیله برای رسیدن به هدف، نشادن داد سبک های نامتعارف زندگی و مواردی از این دست، در زمره تبلیغات غیر مسئولانه به حساب می آید که باید به شدت از آن پرهیز کرد.
از آنجایی که کودکان و نوجوانان به شدت متاثر از تبلیغات هستند، تبلیغات غیر مسئولانه و مسموم ب شدت به نگرش ها و روحیه ی آن ها صدمات جبران ناپذیری وارد می کند. بنابراین کسانی که جهت کالاهای مورد استفاده ی کودکان و نوجوانان مبادرت به ساخت برنامه های تبلیغاتی می کنند باید با درنظر گرفتن این عوامل، مبادرت به ساخت برنامه های خود بنمایند.
کالاهایی که مصرف زیاد آن برای مصرف کننده مضر است باید در هنگام تبلیغ اندازه مصرف آن مورد اشاره قرار گیرد و هدف تبلیغ، ترویج و مصرف بی رویه ی آن نباشد. بلکه حد مصرف، مواقع مصرف و احیانا برخی از عوارض جانبی آن گفته شود.
تابلوهای تبلیغاتی
به هنگام نصب تابلوهای تبلیغاتی در طول جاده ها، شرکت های تبلیغاتی باید مسئولیت اجتماعی خود را شناخته و آن ها را وجهه کار خود قرار دهند. زیرا در نقاطی از جاده که سرعت اتومبیل ها بالاست، فقط پیامد های هشدار دهنده ی راهنمایی و رانندگی باید نصب شود. در صورت احساس ضرورت و با توجه به در نظر گرفتن تکنیک های تبلیغاتی، پیام های بهداشتی و اطلاع رسانی باید در مدت سه ثانیه به اطلاع رانندگان برسد.
زیرا رانندگان تنها در همین مدت زمان کوتاه است که پیام را دریافت می کنند.
در نهایت باید گفت هر نوع انحراف و کجروی در تبلیغ از دیدگاه روانشناسی تبلیغات ناپسند و مذموم است و باید از ان پرهیز شود.
در دنیای بازاریابی، صداقت و اعتماد، اساس و پایه فعالیت های تبلیغی است و فقط در صورت رعایت این اصول می توان به داشتن روابط بلند مدت با مخاطب امیدوار بود.
مقالات مرتبط:
18 false advertising scandals that cost some brands millions