تبلیغات با مقاصد گوناگونی انجام می شود و می تواند در خدمت تبلیغ کنندگان مختلفی قرار گیرد. هر کسی از فردی که یک آگهی نیازمندیها را در روزنامه محلی جایگذاری می کند تا سرمایه گذار بزرگی که از شبکه های رادیویی و تلویزیونی برای ترویج و فروش کالای خود به سوی میلیونها مصرف کننده استفاده می کند، می تواند کاربر تبلیغات به شمار آید. دامنه تنوع تبلیغات بسیار گسترده است و معیارهای گوناگونی نظیر رسانه، روش، مخاطب، موضوع، هدف، دامنه جغرافیایی و امثال آن را می توان ملاک طبقه بندی انواع تبلیغات قرار داد.
تبلیغات بالای خطی و پایین خطی
تبلیغات را می توان به دو شاخه بالای خطی و پایین خطی تقسیم کرد.
تبلیغات بالای خطی (Above the line advertising)
این نوع تبلیغات شامل تبلیغات اصلی رسانه ای است که برای آن کمیسیون یا درصد معینی به دفتر تبلیغاتی پرداخت می شود. تبلیغات در مطبوعات، کتابهای راهنما، تلویزیون، رادیو، سینما و رسانه های فضای بیرونی می شود.
تبلیغات پایین خطی (Blow the line advertising)
این نوع تبلیغات شامل تقریبا تمامی دیگر شکلهای تبلیغات است. تبلیغات مستقیم، تبلیغات در نقاط معامله و خرید و فروش (مثل پوسترهای خرده فروشی، عنوان سازی های پارچه ای، هدایا و …) تبلیغات حمایت مالی (نظیر تبلیغات روی بدنه خودروها در مسابقات اتومبیلرانی، روی پیراهنهای فوتبال و …) اینترنت و هر جای دیگری غیر از آنچه مربوط به بالاخطی است، که می توان تبلیغات را مشاهده کرد.
تبلیغات میان خطی
این نوع نیز به ترکیبی از دو نوع تبلیغات اطلاق می شود. مثلا تبلیغ کردن برای یک کالا در تلویزیون را می توان در کنار عرضه رایگان نمونه کالا به عنوان یک ابزار ترویج فروش به کار گرفت.
انواع تبلیغات بر حسب نوع رسانه
- تبلیغات چاپی (روزنامه، مجله، کتاب)
- تبلیغات پخشی (رادیو، تلویزیون)
- تبلیغات فضای بیرونی (تابلوها، اتوبوسها، پایانه ها و … )
- تبلیغات الکترونیکی (اینترنت)
- سایر تبلیغات (سینما، ویدیو، هدایا و … )
انواع تبلیغات بر حسب پوشش جغرافیایی
- تبلیغات محلی (در محدوده شهر یا محله)
- تبلیغات استانی / ناحیه ای (در محدوده یک یا چند استان)
- تبلیغات ملی / سراسری (در محدوده کل کشور)
- تبلیغات فراملی (در محدوده برون مرزی، پخش پیام در یک یا چند کشور خارجی، پخش پیام تبلیغاتی از شبکه های ماهواره ای، چاپ آگهی در مطبوعاتی که توزیع قاره ای یا جهانی دارند، درج آگهی در اینترنت)
انواع تبلیغات بر حسب هدف
- تبلیغات اطلاع رسان
- تبلیغات ترغیبی
- تبلیغات یادآور
انواع تبلیغات بر حسب رویکرد به سود
- تبلیغات انتفاعی (تجاری)
- تبلیغات غیر انتفاعی (غیر تجاری)
طبقه بندی عمومی تبلیغات
تلیغات امر پیچیده ای است، زیرا تبلیغ کنندگان فراوان و متفاوتی می کوشند که با اهداف و روش های مختلف به مخاطبان گوناگونی دسترسی پیدا کنند. گونه های مختلف تبلیغات را از نظر می گذرانیم:
تبلیغات نام تجاری
رایجترین و قابل مشاهده ترین نوع تبلیغات، تبلیغات مصرف کننده است. نام دیگر آن تبلیغات نام تجاری است که بر توسعه هویت و تصویر بلندمدت یک نام تجاری تاکید دارد. این نوع تبلیغات می کوشد تا تصویری برجسته از نام تجاری یک محصول ارائه و گسترش دهد.
تبلیغات خرده فروشی
این نوع تبلیغات بر معرفی فروشگاه هایی متمرکز است که انواع محصولات را می توان از آنجا خرید یا خدمات معینی را ارائه می دهند. تبلیغات خرده فروشی بر قیمت کالا، قابلیت دسترسی، مکان و ساعات کار فروشگاه تأکید دارد.
تبلیغات سیاسی
سیاستمداران برای ترغیب مردم به رأی دادن به آنان از تبلیغات سیاسی استفاده می کنند و این امر بخش مهمی از فرایند فعالیت های سیاسی در بسیاری از کشورهایی را تشکیل می دهد که اجازه تبلیغات انتخاباتی را به نامزدها می دهند.
تبلیغات کتاب راهنما
نوع دیگری از تبلیغات که مردم برای پیدا کردن اطلاعات مربوط به خریدن کالاها یا استفاده از خدمات، به آن مراجعه می کنند تبلیغات کتاب راهنماست.
تبلیغات پاسخ مستقیم
تبلیغات از این نوع را می توان با استفاده از هر رسانه تبلیغی انجام داد که پست مستقیم یکی از آنهاست. اما پیام با آنچه که در تبلیغات ملی یا خرده فروشی وجود دارد متفاوت است. پیام در تبلیغات پاسخ مستقیم می کوشد تا خرید مستقیم را برانگیزد. در این حال، مصرف کننده می تواند با تلفن یا پست پاسخ دهد تا محصول به طور مستقیم و از طریق پست یا روشهای دیگر به مصرف کننده تحویل می شود.
تبلیغات پیشه به پیشه
این نوع تبلیغات شامل پیام هایی است که به سوی خرده فروشان، عمده فروشان و توزیع کنندگان، همچنین خریداران صنعتی و افراد حرفه ای نظیر حقوقدانان و پزشکان هدایت می شوند. اغلب این آگهی ها در نشریات تخصصی چاپ می شوند.
تبلیغات موسسه ای / شرکتی
پیامهای این نوع تبلیغات، متمرکز بر ایجاد هویت برای شرکت یا به دست آوردن افکار عمومی، هماهنگ با دیدگاه شرکت است.
تبلیغات خدمات عمومی
این نوع تبلیغات درصدد انتقال یک پیام به نفع یک آرمان نیک، نظیر پرهیز از تخریب محیط زیست، بدرفتاری نکردن با کودکان، حمایت از بیماران تالاسمی و امثال آن است. این آگهیها معمولا به طور رایگان توسط افراد و مؤسسات حرفه ای در عرصه تبلیغات ساخته می شوند و فضا و زمان رسانه ها نیز برای پخش آنها به صورت رایگان یا با تخفیف بالا تخصیص می یابد.
تبلیغات تجاری
تبلیغاتی که مخاطب آن مؤسسات تجاری و نه اشخاص است.
تبلیغات حمایت مالی
تبلیغاتی که در آن تبلیغ کننده به عنوان یک حامی تبلیغاتی هزینه اجرای یک برنامه ورزشی تهیه یک سریال تلویزیونی برگزاری یک جشن و مانند آنها را تقبل می کند و ضمن اجرای برنامه به نحوی پیام تبلیغاتی خود را ارائه می دهد.
تبلیغات حمایتی
گاهی شرکتها پیامهایی حاوی دیدگاه شرکت درباره یک موضوع خاص منتشر می کنند که تبلیغات حمایتی نامیده می شود.
تبلیغات تعاونی
ترتیب و توافقی بین تولید کننده و خرده فروش که بر اساس آن تولید کننده تمام یا بخشی از هزینه های تبلیغات خرده فروش را تقبل می کند.
تبلیغات تعاملی
هریک از مصرف کنندگانی که دسترسی به رایانه و اینترنت داشته باشد می تواند از تبلیغات تعاملی بهره مند شود. آگهی ها از طریق صفحات وب و دیگر فنون و امکانات اینترنتی دریافت می شوند. در این حال مصرف کننده می تواند به آگهی پاسخ دهد، آن را اصلاح کند، گسترش دهد یا بی اعتنایی کند.
تبلیغات همه پوش
از این نوع تبلیغات هنگامی استفاده می شود که سازمان ها و شرکت های مشابه و فعال در یک شاخه تجاری مشترک از طریق تشکلهای صنفی گرد هم می آیند و برنامه های تبلیغاتی و فعالیت های ترویجی را نه درباره تک تک شرکتها و نامهای تجاری بلکه برای کل صنعت مورد نظر انجام می دهند. تبلیغ کردن در زمینه مزایای مصرف شیر، مزایای گوشت قرمز و امتیازات مصرف پروتئین دریایی نمونه هایی از تبلیغات همه پوش هستند.
مقالات مرتبط:
