برنامه ریزی یکی از مهم ترین نقش های مدیریت است. برنامه کسب و کار شرکت باعث تداوم کسب و کار می شود. برنامه ی بازاریابی شرکت، یک ورودی کلیدی به برنامه ی کسب و کار است. این برنامه باید خوش آتیه ترین فرصت های کسب و کار را برای شرکت، شناسایی و طرح کلی چگونگی نفوذ، دستیابی، و حفظ موقعیت ها در بازار های شناخته شده را ترسیم کند. این برنامه یک ابزار ارتباطی است که همه ی عناصر آمیزه بازاریابی را در یک برنامه اجرایی هماهنگ، با هم ترکیب می کند. این برنامه به دقت بیان می کند که چه کسی، چه کاری را در چه زمانی، کجا و چطور انجام دهد تا به هدف های خود برسد.
فرایند برنامه ریزی بازاریابی
1- اهداف شرکت را تعیین کنید
اهداف سازمانی به وسیله ی مدیریت ارشد تعیین می شوند و ممکن است در دستور کار شما قرار نداشته باشند. با وجود این، شما باید از اهداف سازمانی شرکت خودتان اطلاع داشته باشید و بهتر است برنامه ی نهایی در راستای آنها باشد.
2- تحقیق بازاریابی بیرونی را انجام دهید
از آنجا که شرکت ها در محیط بازاریابی ایجاد می شوند و شروع به کار می کنند، نخستین گام در تدوین برنامه ی بازاریابی، انجام تحقیق در آن محیط است. تحقیق ابتدا در خود محیط صورت می گیرد و سپس اطلاعات جمع آوری شده در محیط بازاریابی محصولات تحلیل می شود.
3- تحقیق بازاریابی درونی را انجام دهید
چه بسا اطلاعات گذشته موجود در محیط داخل، مهم تر از اطلاعات عام بازار باشد. این اطلاعات ممکن است داده های ((فروش/ سفارش)) و داده های ((سود خالص/ حاشیه سود)) مرتبط با محصولات و مناطق برنامه مورد نظر باشد. این اطلاعات باید در محیط، به شکل سهام بازار و بر اساس مناطق جغرافیایی و نوع صنعت برای تک تک محصولات و کل آنها قرار گیرد.
4- تحلیل SWOT را انجام دهید
وقتی تمام اطلاعات و نظر های کارشناسی از طریق تحقیق بازار جمع آوری شد، باید به شیوه ای تجزیه و تحلیل و ارائه شوند که به اتخاذ بهترین تصمیمات کمک کنند. این کار را می توان از طریق انتخاب اطلاعات کلیدی و تجزیه و تحلیل SWOT انجام داد.
5- فرضیه سازی کنید
برنامه خود، مبتنی بر مجموعه ای از فرضیه های کاملا قابل درکی است که به عوامل اقتصاد خارجی و نیز عوامل تکنولیژکی و رقابتی مرتبط است.
6- اهداف بازاریابی را تعیین کنید و نتایج قابل انتظار را برآورد کنید
گام بعدی، کلید کل فرایند بازاریابی است: تعیین اهداف بازاریابی. این همان چیزی است که شما می خواهید به آن دست یابید: اهداف اصلی و بنیادین برنامه.
7- استراتژی های بازاریابی و برنامه های اقدام را ایجاد کنید
استراتژی های بازاریابی روش هایی هستند که شما را قادر به دستیابی به اهداف بازاریابی تان می سازند. آنها به چهار عنصر آمیزه بازاریابی، یعنی محصول، قیمت، ترویج، و مکان مربوط می شوند. برای هر یک از اهداف، استراتژی ها باید با توجه به تک تک این عناصر توسعه یابند. در ابتدا باید استراتژی های بازاریابی تنظیم و سپس برنامه های اقدام آماده شوند.
8- برنامه ها را تعریف کنید
تعریف برنامه ها به آن معناست که معلوم کنیم چه کسی، چه چیز را، چه وقت، کجا و چگونه انجام می دهد.
9- بودجه را تعیین کنید
می توان اهداف را تعیین و استراتژی ها و برنامه های اقدام را مشخص کرد، اما باید مقرون به صرفه باشند. تعیین بودجه، منابع مورد نیاز برای انجام برنامه را تعریف و مقدار هزینه و همچنین مخاطرات مالی احتمالی را مشخص می کند.
10- برنامه را بنویسید
وقتی تمام این مراحل انجام شد، در موقعیتی هستید که برنامه مکتوب را آماده کنید. برنامه مکتوب فقط باید شامل اطلاعات کلیدی باشد که لازم است تفهیم شوند.
11- برنامه را تفهیم کنید
اگر برنامه برای کسانی که آن را اجرا خواهند کرد به درستی تفهیم نشود، با شکست مواجه خواهد شد.
12- برنامه را بازبینی و به روز کنید
شرایط و موقعیت ها تغییر خواهند کرد و برنامه باید یه طور منظم با در نظر گرفتن موقعیت های متغیر، بازنگری شود.
و در آخر
برنامه ی بازاریابی، سندی است که برنامه ای را برای بازاریابی محصولات و یا خدمات تدوین می کند. برنامه ی بازاریابی شرکت، اهداف بازاریابی شرکت را بر می شمارد و استراتژی هایی را برای دستیابی به آنها پیشنهاد می کند. یک رویه ثابت برای انجام فرایند برنامه ریزی بازاریابی وجود دارد که شما را قادر به تهیه ی برنامه ی بازاریابی می سازد و فرایند برنامه ریزی، رویه ای مرور پذیر است.
