میم چیست؟
میم یک محتوای برگرفته از فرهنگ عامه است .در زیر پوشش یک شوخی خوب، واقعیتی جدی پنهان است که ممکن است رفته رفته به یک هیولا تبدیل شود!
این نقل قول “هر کسی که میم ها را کنترل کند، جهان را کنترل خواهد کرد ” از ایلان ماسک که از کتاب “دیون” نوشتهٔ فرانک هربرت گرفته شده است.
اما قبل از صحبت درباره قدرت ایلان ماسک و میم ها، بیایید به تاریخچه این زبان دیجیتال محبوب نگاهی بیندازیم.
داستان میم ها به دهه 90 تا سال 2000 برمی گردد. در انتهای دهه 90، با آغاز اینترنت
بازی‌های آنلاین، مسنجر msn، انجمن‌های گفتگو، ، ایمیلها همه عناصر برای ایجاد اولین میم ها وجود داشتند، این پدیده ها مانند ویروس در بازه زمانی کوتاهی در دنیا منتشر شدند.
ایده اصلی بسیار ساده بود: یک تصویر معروف پیدا کرده و آن را با پیام های متفاوت به افراد منتقل کنید.
شکل معمول‌تر میم ها یک تصویر است که یک متن به آن افزوده میشود، اما ممکن است به شکل ویدئو یا gif نیز باشد.
احتمالاً اولین میم ی که با آن روبرو شدید (اگر بیش از 30 سال دارید)، “نوزاد رقصنده” یا “نوزاد چاچا” بود. این انیمیشن سه‌بعدی یک نوزاد در پوشک در ایمیل، مسنجرها و اسکرین سیور مانیتور ها می‌چرخید و تا جایی گسترش پیدا کرد که حتی در یک قسمت از سریال تلویزیونی “آلی مک‌بیل” هم ظاهر شد
” نوزاد رقصنده”
میم بعدی که در اینجا می توانیم از آن به عنوان یکی از معروف ترین میم ها در آن زمان یاد کنیم میم “تمام پایگاههای شما به ما تعلق دارند” یا همان AYBABTU بود
این میم متعلق به یکی از بازی های ویدیویی در آن زمان بود.
عبارت (تمام پایگاههای شما به ما تعلق دارند) – از مقدمه یک بازی ویدئویی ژاپنی گرفته شده بود. همانطور که میبینید در عکس بعدی این جمله اشاره به کنترل اینترنت در امریکا دارد.
در حال حاضر، میم ها دیگر فقط محبوب نیستند: آنها به یک زبان با کدها و فرهنگ مخصوص به خود تبدیل شده‌اند.”
نقش نوستالژی در میم ها
افزایش گستردهٔ استفاده از فتوشاپ در اواخر دهه 90، به فرهنگ میم ها اجازه داد تا به طور گسترده در دنیای کامپیوتر منتشر شود. تصاویر اولیه به دست افرادی می‌افتاد که لزوماً مهارت گرافیکی نداشتند ..
به تدریج، میم ها توسط همه قابل تولید و تغییر شدند.
با ظهور تلفن‌های هوشمند متصل، فناوری 4G و برنامه‌های شبکه‌های اجتماعی (اینستاگرام، اسنپ‌چت)، در دهه 2010 تولید میم به طرز قابل توجهی رشد کرده است، اما سبک گرافیکی آن ها تغییر نکرده . به گونه‌ای که حتی به امضای این فرهنگ تبدیل شده است.
در فضای میم‌ها، از هر نوع زیبایی‌شناسی دوری می‌کنیم و آنها به‌طور ناخودآگاه وارد جنبه‌هایی از کیچ، پاپ، و “نورم‌کور” (سبک مخالف سبک) میشوند، که از استانداردهای تبلیغاتی دور هستند.
در واقع، در دنیای میم ها، سبک دهه‌های 90 تا 2000 همچنان بر فضا حاکم اند. میم‌ها بر پایه تصاویر عمومی ساخته میشوند، مثل تصویر زیر که از یک پسر “چشم چران” روایت می کند.
یا تصاویر ویکی هاوس که برای برانگیختن احساسات مناسب هستند.
” پسر چشم چران”
بسیاری از میم‌ها عکس‌های ساده‌ای هستند که توسط کاربران استفاده میشوند واین تصاویر شامل حیوانات (داگ، گرامپی کت، نایان کت، و غیره)، انسان‌ها (کودک موفق، دختر خرابکار، یائو مینگ)، غذاها و … هستند.
“داگ”
“گربه گرامپی یا اخمو”
“نایان”
“کودک موفق”
“دختر خرابکار”
“یائو مینگ”
اکثراً میم‌های معروف بیش از حد استفاده میشوند که به مسخره شدن یا حتی بازسازی آن میم منجر میشود که حتی خود همین ها هم تبدیل به میم های جداگانه میشوند.
حتی یک ابزار دیجیتال به نام ” meme deep fryer ” وجود دارد تا میم ها را به کیفیت پایین‌تری تبدیل کند.
چرا که یک میم خوب قطعا یک میم زیبا و با کیفیت نیست.
بیشتر میم ها بر اساس رویدادها، فیلم‌ها، کتاب‌ها یا بازی‌های معروف هستند که محبوبیت دارند .
در فوریه 2021، کمپین مربوط به دستورات حاکمیت امانوئل ماکرون برای مقابله با کووید-19 “اتاق را پر از هوا کنید” یا “ماسک بزنید” (تصویر اصلی را در زیر ببینید) باعث ایجاد میم Republigram شد.
در فرانسه، جلد مجله “مارتین” چند سال پیش حسابی جلب توجه کرد. در دوران شبکه‌های اجتماعی ، هر رویدادی میتواند منجر به یک بستر ایجاد میم تبدیل شود.
یک نکته مهم :میم ها و پیام‌هایی که انتقال می‌دهند باید در لحظه فهمیده شوند. و نباید پیچیدگی داشته باشد.
میم ها DNA دنیای گرافیک
کلمه “میم” “memes”از اختصار کلمات “ژن” gene “و “تقلید” “mimicry” به کار رفته توسط ریچارد داوکینز در سال 1976 به وجود آمده است.
“داوکینز” یک این همانی بین ژنتیک و فرهنگ ایجاد می‌کند، اطلاعات – میم – در یک گروه و یک محیط خاص گردش می‌کند و جهش میابد.
با به اشتراک گذاشتن، تغییر منجر به اتصالات متقابل (Godzilla vs Kong vs Dogue) میشود، که موجب ایجاد زوایا و سنتز های جدیدی از یک واقعه و یا یک تصویر می گردد.
همانطور که یک ژن از یک نسل به نسل دیگر جهش می‌کند، تنها میم های “قوی” باقی می‌مانند.
در این DNA گرافیک، تصویر یا متن به طور کلی دو پیام متمایز و اغلب مخالف هم دارند که منجر به شکل سومی میشود که اغلب بی‌معنی و یا غیر معمول است.
مانند هر زبان دیگری، میم ها نمادهای فرهنگی را منتقل میکنند که از کشور به کشور، خرده فرهنگ به خرده فرهنگ و گروه کاربری به گروه کاربری متغیر است.
تکرار یک میم همچنین منجر به یک انحراف شناختی به نام “تأثیر اغراق ” میشود:
هر چه بیشتر اغراق کنیم یک مفهوم را بیشتر منتقل خواهیم کرد.زیرا آن مفهوم به بخشی از محیط ما تبدیل میشود.
این همان چیزی است که برندها با تبلیغات و لوگوها انجام می‌دهند.
به تصویر ولادیمیر پوتین که روی یک خرس نشسته است دقت کنید، پوتین روی یک خرس که نماد روسیه هم هست را مشاهده میکنید همچنین ولادیمیر پوتین روی یک کوسه سفید، یک عقاب یا حتی یک شهاب سنگ.
میم به مثابه یک ابزار ارتباطی غیر قابل کنترل
مقایسه میان میم ها و هویت‌های گرافیکی برندها یا برندینگ جنبش‌های اجتماعی محبوب، مانند جلیقه زرد یا #زندگی‌سیاه میتواند مفید باشد.
همه اینها سه تا کد رنگی دارند و یک زبان با کد‌های فرهنگی خود ایجاد میکنند، که یک جمعیت خاص را مخاطب خود قرارداده اند.
یک اثر هنری یا هویت بصری، مانند یک میم به اشتراک گذاشته میشود تا گروهی را تحت تاثیر خود قرار دهد.
اما برخلاف هویت‌های بصری ویا حتی هویت‌های جنبش‌های اجتماعی، میم‌ها ناشناس هستند و توسط خود افراد و برای خود افراد ایجاد میشوند.
این افراد هستند که میم‌ها را متحول کرده و در جهان ماندگار میکنند.. علاوه بر این، هر عنصری در این جهان امکان دارد توسط افراد به اشغال درآمده و به یک میم یا نماد جنبشی اجتماعی تبدیل شود.
به طور خلاصه، می‌توان هویت برند، هویت جنبش اجتماعی و هویت میم را به شرح زیر تمایز داد:
هویت برند: برنامه‌ریزی / هدف تعریف شده و تجاری، قابل کنترل / حقوق استفاده از ان محدود است
هویت جنبش اجتماعی: در عجله ایجاد شده / هدف تعریف شده ، غیرقابل کنترل / ناشناس، حقوق استفاده مشترک
هویت میم: غیربرنامه‌ریزی / هدف تعریف نشده ، غیرقابل کنترل / ناشناس، حقوق استفاده مشترک
پس میم دقیقاً برخلاف هویت برند است، زیرا وحشی، غیرقابل کنترل و توسط همه قابل استفاده است.
اگرچه ممکن است همچون برندینگ و جنبش‌های اجتماعی، فراگیر باشند، اما با هدف دقیقی ایجاد نمی‌شود. به جز برای سرگرم کردن مردم یا اغراق در یک وضعیت.
تصاحب میم‌ها توسط برندها
امروزه برخی از برندها از شهرت میم ها برای ایجاد فضایی طنز استفاده می کنند.
فریسکی که یک کمپین تبلیغاتی با گرامپی کت، گربه گرامپی معروف است از این میم ها استفاده کرد
همچنین کوکاکولا از “بچه موفق” با پیام “این کار را انجام دادیم” در کمپین تبلیغاتی خود در هنگام پخش بازی‌های سوپربال استفاده کرد.
همچنین بخوانید: