دلشوره نه تنها قبل از سخنرانی و در آغاز آن، بلکه در مدت سخنرانی نیز می تواند سخنور را آزار دهد. اوج این دلشوره هنگام ظاهر شدن در برابر جمع، قرار گرفتن در محل سخنرانی و آغاز سخن، بروز پیدا می کند. تظاهرات و نشانه های ترس قبل از سخنرانی به صورت طفره رفتن ودفع الوقت، لرزش اندام، عرق کردن، با خود نجوا کردن، تنفس نا مرتب، فراموشی و برخی حرکات اضافی دیده می شود. ترس ضمن سخنرانی نیز در قالب فراموش کردن بعضی مطالب، سرعت بالای سخن گفتن، عرق کردن، حالت خشک و رسمی بدن، برخی رفتار های عصبی برای سازگار شدن، دشواری در تنفس، بالا رفتن ضربان قلب، خشک شدن گلو و تغییر صدا ظهور می یابد.
اگر در موقعیت سخنرانی عمومی، احساس اضطراب می کنید بدانید که در این زمینه تنها نیستید و می توانید بر ترس و اضطرابتان غلبه کنید. شاید از شنیدن این نکته تعجب کنید که بسیاری از استادان، معلمان، سیاستمداران و سخنرانان حرفه ای، زمانی ترس و اضطراب را شبیه نگرانی های فعلی شما تجربه کردند.
متناسب با عواملی که پدید آورنده ی اضطرابند، می توان از روش ها و ابزار هایی برای کاهش اضطراب و تقویت اعتماد به نفس در سخنرانی استفاده کرد.برخی از این ابزار ها جنبه روان شناختی دارند و برخی دیگر با تمرین و تکرار، موثر واقع می شوند. مثلا دانستن این موضوع که شما به عنوان سخنران، مهارت ها و اطلاعاتی به شنوندگان عرضه می کنید که قبلا فاقد آن بوده اند موجب آرامش شما می شود. شما منبع یادگیری و تکمیل اطلاعات مخاطبان هستید. حتی اگر افرادی در گروه مخاطبان با موضوع سخنرانی آشنایی داشته باشند همچنان نوبت و فرصت در اختیار شماست که پیامتان را از یک دیدگاه خاص و متعلق به خودتان تنظیم و ارائه کنید. علاوه بر این باید به این نکته توجه داشته باشید که ارائه های شفاهی می توانند قویا پاداش دهنده و ارزشمند باشند. ارائه ی یک سخنرانی خوب می تواند اعتماد به نفس، نشاط و سربلندی به شما بدهد. اعضای گروه مخاطبان نیز می توانند بر انگیخته و خلاق باشند. به همین دلیل ها است که سخنرانی عمومی یکی از مهم ترین مهارت های ارتباطی در صحنه های خانوادگی، اجتماعی، سیاسی و کسب و کاری به شمار می رود.
کلید اصلی برای کاهش تشویش، کسب آمادگی است. قبل از فرا رسیدن زمان ارتباط، کار و تلاش را آغاز کنید و برای هر رویداد احتمالی، طرح و راه حل مشخصی داشته باشید. اگر قرار است با فرد دیگری ملاقات و گفتگو کنید که آشنا نیست، بکوشید پیشاپیش اطلاعاتی درباره ی او کسب کنید. از افرادی که پیش از این در موقعیت های مشابهی قرار داشته اند چیز هایی بپرسید و از تجارب آنها استفاده کنید. درباره ی پرسش ها و پاسخ های احتمالی که ممکن است از سوی مخاطب خود دریافت کنید، بیندیشید و برای هر کدام طرح و واکنش مناسبی در نظر بگیرید. مخاطبان به چه میزان با موضوع صحبت شما آشنا هستند؟ آیا آنان همکار، مافوق، رقیب، دوست یا افراد غریبه اند؟ آیا با دیدگاه های شما موافقت خواهند کرد یا به مقاومت در برابر آن بر خواهند خاست؟ اندیشیدن درباره ی این نکات حتی ممکن است شما را در آغاز، مقداری نگران و مضطرب سازد اما توجه به آنها پیش از رویارویی با موقعیت ارتباطی از میزان ترس و اضطراب شما در موقعیت اصلی و واقعی خواهد کاست زیرا بسیاری از ناشناخته ها برای شما آشنا شده اند.
بعضی از سخنرانان یا کسانی که قرار است یک ارائه ی شفاهی رسمی داشته باشند، برخی از جنبه های سخنرانی خود را سازمان دهی و تنظیم می کنند اما همچنان احساس آمادگی کامل ندارند. حتی خطا های کوچک می توانند ارائه کنندگان را دچار پریشانی و درهم ریختگی ذهنی سازند و ترس را بر آنان مسلط کنند. آمادگی قبلی برای ایراد یک سخنرانی جذاب و اثربخش، مستلزم طی، مراحل گوناگونی است که سخنران باید با دقت و مهارت از آنها بگذرد. طرح ریزی، آماده سازی و تمرین، اجزای کلیدی یک ارائه ی شفاهی موفقیت آمیز با کم ترین ترس و اضطراب است.
و در آخر
تا زمانی که یک فرد نتواند توانمندی های خود را به دیگران اثبات کند، نمی تواند برای طرح های خود حامی و پشتیبان فراهم آورد. شاید این مورد یکی از مسائل مهمی باشد که حتی در دانشجویان دوره های مختلف تحصیلی قابل مشاده می باشد؛ وقتی یک دانشجو نتواند توانایی های علمی خود را در مراکز آموزشی نشان دهد، پس از فارغ التحصیلی و ورود به جامعه به دلیل نداشتن این توانایی دچار مشکلات فراوان خواهد شد.
